اغلب مردم در مقطعی از عمر خود گرفتار درد زانو می شوند. گرچه کم تحرکی، شیوه غلط زندگی یعنی وزن زیاد ناشی از تغذیه نادرست، نداشتن تحرک، دوری از ورزش مرتب و بی توجهی به آسیب های ناشی از فعالیت های روزانه از علت های اصلی درد زانو، اما در بسیاری موارد این ورزشکاران هستند که باید درد ناشی از زانوهای آسیب دیده خود را تحمل کنند.
درد ناشی از صدمات ورزشی نیز که معمولا بسیار شایع است، ناشی از وارد شدن آسیب به مینیسک زانوست.این ضایعه اغلب، وقتی به وجود می آید که زانو همزمان با چرخش، تحت کشش نیز قرار بگیرد و به غضروف مینیسک که بین استخوان زانو و درشت نی قرار دارد، فشار زیادی وارد شود.
.
یک درد با چند علت
درد مفاصل زانو زمانی که روی مفصل فشار وارد شود یا مفصل زانو بچرخد، ایجاد می شود. همچنین وقتی حرکت خاصی انجام شود درد ناگهانی ایجاد و زانو دچار التهاب می شود. در برخی موارد نیز زانو قفل می شود که ناشی از تحت فشار قرار گرفتن مینیسک و متلاشی شدن آن است.
نکته مهم آن است که عملکرد مهم مفصل زانو خم و راست شدن پا و چرخیدن و پیچیدن این عضو است؛ قابلیت هایی که مسئولیت شان در زانوها بر عهده استخوان ، رباط، تاندون و غضروف هاست. باتوجه به این که هر کدام از این بخش ها تحت چه نوع فشار و استرسی قراربگیرد و آسیب ببیند انواع زانو درد را تجربه می کنیم. درد زانو معمولا بر اثر وارد آمدن فشار، جراحت یا در اثر بیماری آغاز می شود و در مواردی نیز باعث بروز التهاب در زانو و بروز درد پایدار و دائمی می شود که با تشخیص علت و نوع آسیب دیدگی می توان به کنترل و محدود کردن عوارض آن اقدام کرد.
پارگی مینیسک تا سائیدگی زانو
پارگی مینیسک ها از آسیب های شایع زانو بویژه طی آسیب های ورزشی است.
پارگی مینیسک باعث از بین رفتن خاصیت ضربه گیری آن و مستعد شدن زانو به ایجاد تغییرات ساییدگی زودرس می شود که بخصوص در کسانی که زانوی آنها دچار اختلالات حرکتی است، سرعت بیشتری پیدا می کند.ضایعات رباط های زانو بویژه خلفی و قدامی نیز باعث ناپایداری زانو می شود و ابتلا به ساییدگی را بسیار بیشتر می کند.
اولین نشانه پارگی مینیسک زانو به صورت تورم و درد بروز می کند که درد ناشی از آن بیشتر در موازات سطح مفصلی داخلی و خارجی رخ می دهد. همچنین قفل شدن زانو ها از عوارضی است که به دنبال پارگی مینیسک رخ می دهد. حتی در مواردی به دنبال وارد شدن این آسیب ها شاهد آب آوردن زانو ها هستیم که قابلیت انجام حرکات ورزشی را بشدت پایین می آورد و باعث ضعیف شدن عضلات اطراف زانو می شود و بتدریج می تواند باعث کاهش عملکرد زانو و آرتروز شود. البته درمان صحیح و بموقع آسیب های زانو می تواند به بهبود عملکرد بیمار یا ورزشکار و رفع این مشکلات منجر شود، اما بی توجهی به درمان این آسیب ها باعث می شود این عارضه بخش های دیگر زانو را نیز درگیر کند که حاصل آن می تواند بروز سائیدگی در زانوها باشد.
درمان موثر با تشخیص بموقع
تشخیص مشکلات و آسیب های وارده به زانو که با علائمی چون درد پایدار و تورم بروز می کند با معاینه فیزیکی و در صورت لزوم اقدامات تشخیصی مانند ام.آر.آی میسر است، اما پس از تشخیص نوع آسیب، مرز بین درمان غیرجراحی و جراحی در درمان آسیب های زانو بر چه اساس تعیین می شود؟
درمان دردهای ناشی از آسیب های فیزیکی در فرد جوان ورزشکار، اغلب به صورت جراحی است که البته در مورد ضایعات رباط های جانبی داخلی به جراحی نیاز ندارد، اما در مواردی که بیمار سن بالایی دارد یا میزان فعالیتش بسیار کم است پارگی رباط ها و پارگی خفیف مینیسک را می توان از طریق فیزیوتراپی، استفاده از دارو و تغییر سبک زندگی و فعالیت، بهبود بخشید.
اعمال جراحی بازسازی مینیسک و رفع پارگی رباطی نمی تواند از بروز آرتروز جلوگیری کند، اما می تواند از سرعت آن و بروز آسیب های بعدی بکاهد و باعث ایجاد پایداری در زانو ها بشود.
آرتروسکوپی ؛ یک شیوه درمانی و تشخیصی بهتر
امروزه روش های جراحی کم تهاجمی چون آرتروسکوپی برای تشخیص بیماری ها و آسیب دیدگی های مفاصل زانو و شانه ارائه شده است که خوشبختانه امکانات و مهارت استفاده از آن در کشورمان وجود دارد.
با کمک آرتروسکوپی که تکنیکی برای درون بینی مفصل است، توانایی در انجام اعمال جراحی و تشخیص بیماری های مفاصل، خیلی رشد کرده است. کاربرد این وسیله در تشخیص بیماری مفاصل است و علاوه بر آن در جراحی نیز به کمک جراح می آید. استفاده از این روش در درمان بیماری های ارتوپدی به طور عمده در ضایعات مینیسک و پارگی های رباطی با کمترین آسیب و عارضه همراه است. حتی دررفتگی های مکرر شانه، پارگی های رباطی اطراف شانه، مفصل مچ پا و به مقدار کمتر، آسیب دیدگی مفصل لگن نیز با آرتروسکوپی قابل تشخیص و درمان است.
آتروسکوپی عوارض جراحی های باز بسیار کم دیده می شود، هشدار می دهد: البته درصورتی که متخصصان، آموزش ویژه آرتروسکوپی را ندیده باشند یا تکنیک ها را ناقص اجرا کنند، انجام عمل از سوی این افراد می تواند عوارض زیادی را برای بیمار به دنبال داشته باشد. نباید فراموش کرد که این روش نیز مانند دیگر روش های جراحی بدون عارضه نیست و حتی با وجود مهارت جراح در استفاده ار این روش می تواند عوارضی چون خشکی زانو، پارگی مجدد، درد های جلوی زانو و بندرت عفونت را به دنبال داشته باشد.
در بیمارانی که به دلیل مراجعه دیر هنگام دچار ساییدگی شدید مفصل زانو شده باشند، این تکنیک قابل اجرا نخواهد بود و روش های دیگر درمانی پر هزینه تر که معمولا با موفقیت کمتری نیز همراه است باید صورت بگیرد. پس نباید از خاطر برد که مراجعه و تشخیص بموقع و زود هنگام، شرط اصلی و غیرقابل انکار درمان ضایعات و آسیب های مفصلی زانوست
مطالب مرتبط:
